Toch blijft de vraag of haar stijl ook in crisistijd overeind blijft
Kan Jenny Simons, net als Indira Gandhi of Ellen Johnson Sirleaf, niet alleen stabiliseren maar ook hervormen? In het parlement weerstond zij jarenlang het haantjesgedrag van VHP’ers die gewend waren de toon te zetten, en temde zij het vurige temperament van ABOP-leider Ronnie Brunswijk. Zonder stemverheffing, maar met gezag en kalmte. De vraag is of haar matristijl ook tot echte verandering leidt, of haar rol toch blijft steken in het beheren van de bestaande orde.
Spiegeling met vrouwelijke leiders en Simons’ eigen stempel
Jenny Simons zit sinds 1996 onafgebroken in de Surinaamse politiek – meer dan 29 jaar, waarvan ze van 2010 tot 2020 parlementsvoorzitter was. Sinds juli 2025 is zij de eerste vrouwelijke president van Suriname. Zoals Gandhi en Sirleaf leiderschap combineerden met durf en koersvastheid, heeft Simons zich ook onderscheiden in politiek-strategische dossiers. Ook dichter bij huis vond haar stijl weerklank: zoals Liberia Peters in Curaçao, de eerste Afro vrouwelijke premier van de voormalige Nederlandse Antillen, die begin jaren tachtig de koers bepaalde op een eiland waar mannelijke dominantie nog norm was. Net als Peters koos Simons voor rust, structuur en institutionele stabiliteit in tijden van politieke spanning – en dat in een land waar institutionele vernieuwing vaak ondergeschikt was aan partijbelangen.
Zo besloot ze in 2010, tegen de verwachting in, voor het voorzitterschap te gaan tegenover sterke oppositiekandidaten, waaronder Paul Somohardjo – en herhaalde dat in 2015. In april 2012 loodste ze de omstreden amnestiewet voor Bouterse door het parlement, ondanks zware kritiek. Als partijvoorzitter van de NDP volgde ze Bouterse in 2024 op, won de verkiezingen en smeedde in recordtempo een coalitie van zes partijen met de benodigde tweederde meerderheid. Een prestatie die getuigt van haar politieke behendigheid, maar ook van haar vermogen om vertrouwensbanden te smeden in een verdeelde politieke arena.
Haar diplomatiek-politieke navigatievaardigheden overtuigden zelfs invloedrijke figuren zoals Ronnie Brunswijk. In 2025 stemde hij – via de ABOP – mee voor Simons’ presidentschap. In 2020 waren zij nog elkaars parlementaire tegenpolen. Met vaste hand en zonder machtsvertoon wist ze politieke tegenpolen aan tafel te houden. Waar anderen struikelden over ego’s en etnische blokvorming, bouwde Simons bruggen – zonder zichzelf te verliezen. Ze kreeg Brunswijk mee, niet met dreiging, maar met beheersing en onderhandelingstalent.
Elke president schrijft haar hoofdstuk in de Surinaamse geschiedenis – sommigen met idealen, anderen met ijzeren hand
Wat deed Ferrier bij de coup? Hoe handelde Bouterse in de nasleep van zijn verleden? En durft Simons, als eerste vrouw aan het roer, ook te breken met wat ze ooit mede vormgaf?
Bij Johan Ferrier had zij het makkelijk. Hij stond aan het roer bij de Surinaamse onafhankelijkheid, maar toen de militairen onder Bouterse in 1980 de macht grepen, koos hij niet voor confrontatie, maar voor waardige terugtrekking. Een leider met principes, die liever de democratie redde dan zijn eigen positie. Dési Bouterse daarentegen had geen schroom. In 2012 duwde hij de omstreden amnestiewet door het parlement en verleende gratie aan veroordeelden uit zijn kring. Voor hem ging macht boven moraal – crisis werd zijn speeltuin, geen hindernis.
Hard trad Chan Santokhi op, de “sheriff van Suriname”. Als president hield hij vast aan orde, wet en hervormingen. In een land vol belangenconflicten koos hij consequent de weg van transparantie en justitiële zuivering.
Simons ging mee in die koers, zonder zich te profileren. Als voorzitter hield ze de vergaderorde strak, maar hield zich buiten de politieke stormen – een stille kracht in een tijd van zuivering.
Jenny Simons, nu als tiende president, kijkt de geschiedenis recht in de ogen
Ze draagt een uniek en dubbelzinnig verleden met zich mee. Als parlementsvoorzitter loodste zij wetten door waar machthebbers garen bij spinden. Ze temde stormen en debat, maar bleef in gevoelige dossiers vaak op de achtergrond. Vandaag moet ze, als staatshoofd, afstand nemen van besluiten die ze ooit hielp vormgeven. Ze moet niet alleen stabiliseren, maar ook durven corrigeren.
De vraag is of de matristabilisator van gisteren ook de hervormer van morgen zal zijn
Ik wens haar als zwarte Surinaamse vrouw de kracht toe om niet alleen te bewaren wat was, maar moedig te herschrijven wat moet – voor zichzelf, voor haar volk, en voor de dochters die nog komen.
Drs. Bea Lalmahomed
Agogisch gedragswetenschapper, auteur en opleider